Een veilige werkplek is meer dan alleen een RI&E

Schipper Machielse is de trotse vader van René en Renate Machielse. Zowel René als Renate hebben het varen met de paplepel meegekregen en zijn nu begonnen met werken aan boord van verschillende binnenvaartschepen om ervaring op te doen.

Thuis wordt veel gepraat over hoe het werk is en wat de kinderen meemaken. Dat zijn leuke verhalen, maar er komen ook mindere verhalen voorbij over seksistische en racistische opmerkingen, mensen die aan boord hun handen niet thuis kunnen houden, nare bijnamen en agressief gedrag. Machielse wordt er verdrietig en boos om.

Iedereen weet dat aan boord een veilige werkomgeving moet zijn. En een veilige werkomgeving is meer dan alleen een RI&E. In een veilige werkomgeving zijn de omgang met elkaar, de onderlinge communicatie en wijze van leidinggeven respectvol en prettig. Mensen staan open voor een gesprek, waarin problemen aangekaart kunnen worden.

De medewerker (niet u) bepaalt wat grensoverschrijdend gedrag is. Vindt iemand bepaald gedrag vervelend? Maak het bespreekbaar! En merkt u dat iemand bepaald gedrag niet waardeert? Stop hiermee! ‘Nee’ is ook een antwoord. Of nog duidelijker: welke letters van het woord ‘nee’ zijn niet helder?

Hoe maak je een veilige werkplek? Een goed uitgangspunt is het oude spreekwoord “Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.” Behandel een ander in ieder geval zoals u behandeld wilt worden. Maar ga een stap verder: behandel die ander zoals die ander behandeld wil worden. Mocht u twijfelen of iets wel of niet kan, bedenk dan eens hoe u het zou vinden als u zelf zo behandeld wordt. En hoe is het voor u wanneer uw vrouw /man, zoon/dochter, neefje of nichtje zo behandeld wordt?

Bij organisaties met meer dan vijftig werknemers is een vertrouwenspersoon verplicht. De voorkeur gaat uit naar twee interne vertrouwenspersonen (VP) en twee externen. Het liefst een man en een vrouw en iemand van kleur en bijvoorbeeld iemand van de LBTHQ+ gemeenschap. Belangrijk: een interne VP mag nooit iemand zijn van de directie, MT, HR of OR.

Alles wat er gemeld wordt bij een VP is vertrouwelijk (tenzij het een misdrijf betreft) en wordt niet met derden gedeeld. Ook niet met een andere VP binnen de organisatie. De VP deelt in het jaarverslag jaarlijks anoniem het aantal meldingen met bestuur en MT. Ook worden trends genoemd die de VP signaleert binnen de maritieme sector.

De VP heeft de volgende taken:

–              Opvangen, begeleiden en adviseren van melders;

–              Voorlichten, informeren en inspireren van de organisatie;

–              Gevraagd en ongevraagd advies geven aan bestuur en management.

Het is aan u om te bepalen wat de kenmerken van uw bedrijf zijn; hoe gaat men binnen het bedrijf met elkaar om? Hoe maakt u de slag van spreken, afspreken naar aanspreken? Tip: zorg ervoor dat u iemand aanspreekt op zijn/haar gedrag, niet op de persoon. Geaccrediteerde en gecertificeerde vertrouwenspersonen zijn te vinden in het register van de Landelijke Vereniging Vertrouwenspersonen. Deze mensen zijn geaccrediteerd en gecertificeerd.